อ่านหนังสือเท่าไหร่ ก็จำไม่ได้สักที วิธีหนึ่งที่จะช่วยให้เราสามารถสรุปสาระสำคัญจากสิ่งที่เราอ่าน ให้อยู่ในรูปแบบที่สามารถนำกลับมาอ่านทวนซ้ำได้ไม่จำกัด นั่นก็คือ “การจดบันทึก” แต่จะจดอย่างไร ให้ได้สาระสำคัญ และช่วยให้จำได้แม่น ไปดู เทคนิคการจดบันทึก ดีๆ พร้อมกันเลยค่ะ
ก่อนที่จะเริ่มตะลุยอ่านหนังสือทั้งเล่ม เราควรมองเห็นภาพรวมของหนังสือที่เราจะอ่านเสียก่อน เพื่อที่จะเข้าใจขอบเขตของหนังสือ ว่าหนังสือเล่มนี้กำลังพูดถึงอะไร และแต่ละบท ประกอบด้วยเนื้อหาอะไรบ้าง มีเนื้อหาที่แยกย่อย เจาะลึกเกี่ยวกับอะไรลงไปบ้าง เวลาที่เราลงมืออ่าน เราจะนึกภาพตามได้อย่างไม่สับสน
ถ้าหนังสือเล่มนี้สามารถขีดเขียนได้ (ไม่ใช่หนังสือในห้องสมุด หนังสือที่ยืมเพื่อนมา หรือ หนังสือที่ห้ามขีดเขียน) นำปากกาไฮไลท์ หรือ ปากกาเน้นข้อความ มาขีดเน้นข้อความที่สำคัญเอาไว้ก่อน เมื่อเราอ่านผ่านหน้านี้ไปแล้ว เราจะได้สามารถเปิดดูย้อนหลังซ้ำอีกครั้งได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่จำเป็นต้องอ่านเนื้อหาทั้งหน้าเพื่อสรุปสาระสำคัญใหม่อีกครั้ง
บางครั้ง เราอาจยังไม่สามารถจดสาระสำคัญของหนังสือเล่มนี้ทั้งหมดได้ในทันที เพราะต้องการเวลาในการอ่านทบทวนซ้ำ และตกผลึกความคิดจนเข้าใจได้ในที่สุด ยิ่งถ้าเราต้องการจดบันทึกลงในสมุดหรือกระดาษสวยๆ บางทีเราอาจไม่กล้าเขียนหวัดๆ หรือลบไปลบมาจนทำให้สมุดไม่สวย
เราสามารถแก้ปัญหานี้ได้ด้วยการจดสาระสำคัญต่างๆ ลงในกระดาษทดก่อน เห้นอะไรที่รู้สึกว่าน่าสนใจ ก็จดเก็บเอาไว้ก่อน พอเราเลือกใช้กระดาษทั่วไป แทนที่จะใช้กระดาษหรือสมุดสวยๆ เราจะก็กล้าขีดเขียน วาดรูป ลากเส้นโยงไปมา และขีดฆ่าได้ทันทีเมื่อต้องการโดยไม่ต้องกังวลเรื่องความสวยงาม
เมื่อความคิดของเราตกผลึกเป็นที่เรียบร้อยแล้ว เราจึงค่อยนำองค์ความรู้ หรือสาระสำคัญที่เราสรุปได้นั้น ไปจดลงในสมุดแบบสวยๆ เรียบร้อย เป็นระเบียบอีกที
หลีกเลี่ยงการทำงานอื่นแทรกระหว่างที่เรากำลังสรุปสาระสำคัญเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ควรสรุปให้เสร็จไปทีละเรื่องก่อน แล้วจึงค่อยเปลี่ยนไปทำงานอื่นต่อ เพราะการทำงานหลายอย่างสลับไปมา อาจทำให้ความคิดของเราไม่ลื่นไหล ต้องเปลี่ยนความคิดสลับไปมาบ่อยครั้ง จนอาจเกิดความสับสน และตกหล่นสาระสำคัญไปได้ ทำงานให้เสร็จทีละเรื่องจะช่วยให้งานเสร็จอย่างรวดเร็ว และลื่นไหลมากกว่า